In 1986 werd CDL als testmanager voor MS-DOS machines geïntroduceerd
(Duikers en Rombouts, 1986). CDL staat voor: Computer Diagnostiek Leiden.
Leiden is de geboorteplaats van dit computerprogramma. Het pakket CDL stelt
de gebruiker in staat om onderzoeken, bestaande uit vragenlijsten en tests,
met behulp van een computer af te nemen en te scoren. CDL verwerkt zowel
standaard- als zelf ontworpen vragenlijsten. Daarnaast kan CDL als testmanager
andere typen tests, die als een afzonderlijk programma beschikbaar zijn,
starten en de resultaten ervan verwerken. Het programma biedt de mogelijkheid
gebruik te maken van meerkeuze- zowel als open vragen. Vragenlijsten, tests
en instructies kunnen conditioneel worden aangeboden, afhankelijk van eerder
gegeven antwoorden.
Een netwerkversie CDLNET kwam in 1992 beschikbaar. Grote organisaties
konden nu op meerdere PC's tegelijk geautomatiseerde diagnostiek uitvoeren,
terwijl de bestanden met vragenlijsten, scoringssleutels en bestanden met
de antwoorden overzichtelijk op een plaats op een server stonden.
De CDLWIN werd geïntroduceerd in 1995. Deze Windows-versie van CDL
heeft ondanks zijn lage prijs (fl. 175.-) nooit veel belangstelling gehad.
Het feit dat de standaard CDL prima werkt onder Windows 95 en Windows 98
kan hieraan debet zijn.
Inspelend op de nieuwe ontwikkelingen op internet werkte Buro TesteR
in 1996 aan een testmanager voor dit medium. De eerste try-out vond plaats
in september 1997 toen 200 eerste jaarsstudenten medicijnen aan de Rijks
Universiteit Groningen als studieopdracht een eerste oriëntatie kregen
in de Psychodiagnostiek. In een PC zaal met 60 PC's aangesloten op Internet
vulden zij drie vragenlijsten (SCL90, NEO en EQ) in die online gescoord
werden. De onmiddellijke feedback geschiedde in een rapport met ruwe scores
en decielen en een automatisch gegenereerde tekst. Deze 200 studenten
konden in drie uur tijd allemaal hun studieopdracht uitvoeren. Een enkeling
werkte thuis aan deze studieopdracht via internet. Deze try-out toonde
duidelijk de mogelijkheden van internet en de nieuwe programmatuur voor
het computergestuurd afnemen en scoren van vragenlijsten aan.
De daarop volgende drie jaar is dit product verder ontwikkeld en juist voor
het nieuwe millennium klaar voor introductie bij de gebruikers van computer
ondersteunde diagnostiek. De naam CDLJava geeft aan dat de testmanager
CDL model stond en Java de taal is waarin de programmatuur geschreven is
(zie CDLJava en CDLJavapro).
Voor het werken met cliënten/patiënten is CDLJavapro de geschikte oplossing:
alle data worden automatisch bewaard en het scoren van meerdere lijsten kan
worden uitgesteld tot een later moment. Voor een uitgebreide beschrijving
van het datafile zie CDLJavadatafile.html.
CDLJavapro kan als applicatie andere
tests starten en de scores ervan weergeven alsof het om een vragenlijst
gaat. Dit maakt het mogelijk om tests als
Fingertapping,
Doolhoven
en Stroop (KleurWoord
test) volledig in CDLJavapro te integreren.
De specificaties voor alle versies van CDL laten zien dat flexibiliteit
het uitgangspunt is voor het ontwerp en dat de gebruiker zelf het testsysteem
kan vullen. In de hieronder staande tabel kan men direct zien dat de
basisfilosofie voor alle programma's gelijk is: het betreft een open systeem waarin
de gebruiker zelf vragenlijsten, scoringssleutels, normen en rapportgenerators
kan invoeren. Er zijn na aankoop van de CDL testmanager voor het afnemen
van vragenlijsten geen extra kosten verschuldigd; voor de afhandeling van
eventuele copyright over de vragenlijsten is de gebruiker zelf verantwoordelijk.
Er zijn twee versies van het nieuwe programma: CDLJava en CDLJavapro.
CDLJava is geschikt voor een browser met "Java enabled", bijvoorbeeld Netscape
4.5 of InternetExplorer 4.0 en wordt gratis verspreid via internet.
CDLJavapro
werkt in een browser (en is dan gelijk aan CDLJava) en als zelfstandig
programma. Als zelfstandig programma archiveert CDLJavapro automatisch
per vraag de score en kunnen rapporten met de uitslag van het scoren en
het rapportgenereren in een bestand bewaard worden. In beide versies kunnen
via "knippen en plakken" de rapporten naar een tekstverwerker gebracht
worden.
In de onderstaande tabel staan de specificaties van alle versies van
CDL.
Functie | CDL | CDLNET | CDLWIN | CDLJava | CDLJavapro |
Lijstafname | keyboard | keyboard | keyboard/muis | keyboard/muis | keyboard/muis |
Snelle Datainvoer | ja | ja | new | nee | ja |
Onderzoekafname | ja | ja | ja | nee | ja |
Andere tests starten | ja | ja | nee | nee | ja |
Afbreken en hervatten van test | ja | ja | nee | nee | ja |
Afname formulier
openvragen e.d. |
ja | ja | nee | nee | ja |
Specifieke routes in vragenlijst | ja | ja | nee | ja | ja |
Plaatjes in vragenlijst | nee | nee | nee | ja | ja |
Invoeren van schaalscores zonder lijstafname | ja | ja | nee | nee | ja |
Registratie testdatum en tijd | via menu | via menu | nee | nee | automatisch |
Scoren | via menu | via menu | via menu | automatisch | automatisch en
via menu |
Scoren in alle normgroepen | nee | nee | nee | nee | Instelbaar |
Normering 1 | automatisch in decielen | automatisch in decielen | automatisch in decielen | automatisch in decielen | automatisch in decielen en stanines |
Normering 2 | nee | nee | nee | automatisch in klassen | automatisch in klassen |
Rapportage | via menu | via menu | via menu | automatisch | automatisch |
Itemanalyse na afname | ja | ja | nee | nee | ja |
Printen van testuitslag | ja | ja | via clipboard | via clipboard | met ingestelde tekstverwerker |
Bewaren van scores | automatisch | automatisch | automatisch | niet | automatisch |
Bewaren van rapporten | in bestand | in bestand | knip en plak | knip en plak | in bestand |
Open systeem | ja | ja | ja | ja | ja |
Administratie file | nee | nee | nee | nee | ja |
Statistische analyse van CDLJava acties | nee | nee | nee | nee | ja |
Invoeren vragenlijst | ja | ja | ja | ja | ja |
variabele antwoord categorieën | nee | nee | nee | ja | ja |
Invoeren scoringssleutel en normen | ja | ja | ja | ja | ja |
Ìnvoeren rapportgenerators | ja | ja | ja | ja | ja |
Lettertype en grootte | standaard MS-DOS | standaard MS-DOS | Instelbaar | TimesRoman 14 | Instelbaar |
Platform | PC MS-DOS | PC + netwerk | Windows 9x | onafhankelijk | onafhankelijk |
Configuratie | stand alone | stand alone
netwerk |
stand alone | stand alone
netwerk internet |
stand alone
netwerk internet |
Browser | -- | -- | -- | ja | ja |
Flexibiliteit en een open systeem hebben ook hun prijs: wil men van
alle mogelijkheden gebruik kunnen maken moet men zich verdiepen in het
programma of dit uitbesteden bijvoorbeeld aan ons bureau
(service- en applicatiecontract).
Alle versies van de CDL testmanager moeten
zelf gevuld worden. Alleen vragenlijsten waar geen copyright op berust
mogen vrij verspreid worden. Met behulp van de beschrijving
"Vullen CDLJava"
en de hierin aanwezige voorbeelden is dit eenvoudig zelf te doen.
3. CDLJava en CDLJavapro
CDLJava is een programma dat alleen in een browser draait; men noemt dit ook wel een Java Applet. Een applet heeft vele voordelen maar ook enige beperkingen die samenhangen met de beveiliging in een browser. Om gebruikers van een browser te beschermen tegen ongewenst indringen in de computer als zij op het internet aan het surfen zijn, kunnen de Java Applets en Java Scripts, die met de HTML pagina's meekomen, nooit op de harde schijf lezen of schrijven (cookies en gecertificeerde webpagina's vormen hierop een uitzondering). CDLJava kan de bestanden die op uw harde schijf staan alleen lezen indien de HTML-pagina waarin de applet staat ook van de harde schijf komt. CDLjava kan niet op uw harde schijf schrijven. Het voordeel van het werken in een browser is dat men CDLJava in een tekstpagina (HTML pagina) kan integreren. De vragenlijst Emotionele Intelligentie is hiervan een voorbeeld.
CDLJavapro is zowel een Java Applet als een Java Applicatie (zelfstandig
programma). Een applicatie heeft niet de beperkingen van applet in een
browser: schrijven en lezen van bestanden is geen probleem. CDLJavapro
kan ook in een browser werken, bijvoorbeeld op een intranet en het internet.
Als applicatie werkt CDLJavapro op elke computer, al dan niet in een netwerk.
CDLJavapro als Applicatie start met
de het bestand: "cdljava.bat" in de map "cdljava". CDLJavapro kunt u ook
opstarten door het aanklikken van de snelkoppeling Start CDLJava op het bureaublad
let op dit icoon met de tekst CDLJavapro.
Schaalscores of testscores kunnen worden ingevoerd zonder de vragenlijst/test af te nemen. Op deze wijze kunnen testscores die buiten de testmanager verzameld zijn in CDLJava verwerkt worden met alle scorings- en rapportagemogelijkheden van de testmanager. Een voorbeeld voor de Vijftien Woorden test is bijgevoegd.
Ervaringen met eerdere CDLversies leren dat de verspreiding van vragenlijsten
belangrijk is. Veel mensen zien er tegen op vragenlijsten zelf in te voeren.
Met behulp van de beschrijving "vullen CDLJava” kan een vragenlijst
met scoring, normering en rapportgenerator eenvoudig ingevoerd worden
door bijvoorbeeld gebruik te maken van Notepad.
Tevens is er voor bezitters van CDLJava hulp per e-mail beschikbaar.
Vragenlijsten mogen alleen verspreid worden als de copyrighthouder
hiermee instemt. Omdat het onwenselijk is dat iedereen zomaar over alle
lijsten kan beschikken is registratie noodzakelijk. Zie ook onze service
en applicatie onderhoudscontracten.
Natuurlijk kunnen ook uitgevers hun vragenlijsten in CDLJava formaat
beschikbaar gaan stellen.
Vooralsnog vindt u bij ons enige vrij verkrijgbare lijsten.
Wilt u uw vragenlijst via ons verspreiden, neem dan contact met ons
op!
6. Updaten via internet
Updaten via internet geeft de mogelijkheid tot updaten van